كۆپىنچىلىرىمىز ئىنجىلنى ئەسلىدىكى تىلى بولغان ئىبرانىي ۋە گرېك تىللىرىدا ئوقۇمايمىز. لېكىن ، ئىنجىل بۇ تىللاردا يېزىلغان. ئالىملار ئىنجىلنى ئوقۇش ۋە ئۆگىنىش ئۈچۈن ئۇنىۋېرسىتېتتا گرېك ۋە ئىبرانىي تىللىرىنى ئۆگىنىدۇ. ئىنجىل كەسپىي ئوقۇتقۇچىلىرى ئۇنى دائىم مۇشۇنداق ئۆگىنىدۇ. نورمال ئېتىقادچىلار ئىنجىلنى ئىبرانىي ياكى گرېك تىلىدا ئوقۇمايدۇ ۋە ئۆگەنمەيدۇ ، ئەكسىچە تەرجىمىسىنى ئوقۇيدۇ. شۇڭلاشقا ، ئىنجىل ئەسلىدىكى تىللىرىدا كۆپ كۆرۈلمىگەچكە ، بەزىلەر ئەسلىدىكى تىللار يوقاپ كەتتى دەپ ئويلايدۇ ، يەنە بەزىلەر تەرجىمە جەريانى چىرىكلىكنى كەلتۈرۈپ چىقاردى دەپ قارايدۇ. بۇ يەكۈنلەرگە ئىشىنىشدىن بۇرۇن ، بىز ئالدى بىلەن ئىنجىلنىڭ تەرجىمە جەريانىنى چۈشىنىپ باقايلى. بۇ دەل مۇشۇ ماقالىنىڭ مۇھىم نۇقتىسىدۇر

تەرجىمە بىلەن ئوقۇلۇشى

بىز ئالدى بىلەن تەرجىمىنىڭ بەزى ئاساسلىرىنى چۈشىنىشىمىز كېرەك.  تەرجىمە – بىر سۆزنى تاللاپ ئۇنىڭ  يېڭى تىلدىكى ئوخشاش مەنىسىنى تېپىش دىگەنلىكتۇر . ئۇنىڭ ئوقۇلۇشى بولسا ، ئەسلىدىكى سۆزگە ئاھاڭداش سۆزنى تاللاشتۇر. تۆۋەندىكى رەسىم تەرجىمە بىلەن ئوقۇلۇشنىڭ پەرقىنى كۆرسىتىپ بېرىدۇ. ئەرەبچىدىكى «خۇدا» سۆزىنى ئىنگلىزچىدە ئىككى خىل ئۇسۇل بىلەن ئىپادىلىگىلى بولىدۇ. ئەسلى سۆز مەنىسى بويىچە «خۇدا» دەپ تەرجىمە قىلسىڭىزمۇ بولىدۇ ياكى تەڭداش مەنىدىكى «ئاللا» ئارقىلىق ئىپادىلىسىڭىزمۇ بولىدۇ

«ئ‍اللاھ» دىگەن ئۇقۇم ئىنگلىز تىلىدا خۇدانى بىلدۈرىدىغان سۆزگە ئايلاندى. ماۋزۇ ۋە ئاچقۇچلۇق سۆزلەرنىڭ تەرجىمىسى ياكى ئاھاڭداش ئوقۇلىشىنى تاللاشتا مۇتلەق «توغرا» ياكى «خاتا» يوق. تاللاش- تىلنىڭ مەنزىلى قاتارلىق ھەر خىل ئامىللارغا باغلىق بولىدۇ

سېپتۇگىنت

سېپتۇگىنت -ئ‍ىنجىلنىڭ ئىبرانىي كونا ئەھدىسى (تەۋرات ۋە زابۇر) نى تۇنجى قېتىم گىرېك تىلغا تەرجىمە قىلىشتۇر. بۇ تەخمىنەن مىلادىيە 250-يىلى يۈز بەرگەن بولۇپ ، «سېپتۇگىنت» تەسىرى ناھايىتى چوڭ تەرجىمە بولغان. يېڭى ئەھدە گرېك تىلىدا يېزىلغان بولغاچقا ، كونا ئەھدىنىڭ نۇرغۇن نەقىللىرى گىرېك سېپۇئاگىنتىدىن ئېلىنغان.

سېپۇئاگىنتدىكى تەرجىمە ۋە تەرجىمە

تۆۋەندىكى رەسىم بۇلارنىڭ ھەممىسى ھازىرقى زاماندىكى ئىنجىللارغا قانداق تەسىر قىلىدىغانلىقىنى كۆرستىدۇ. بۇ تۆت تەرەپ تەرجىمە باسقۇچلىرىنى كۆرستىدۇ

ئەسلىدىكى ئىبرانىيچە كونا ئەھدە (تەۋرات ۋە زابۇر) 1-كۇئادراتتا بولۇپ ، بۈگۈنكى كۈندە ماسورېتىك تېكىستى ۋە ئۆلۈك دېڭىز يازمىلىرىدىن تاپقىلى بولىدۇ. «سېپۇئاگىنت» ئىبرانىي تىلىدىن گرېكچىگە قىلىنغان تەرجىمە بولغانلىقى ئۈچۈن ، ئۇ 1-كۇئادراتتىن 2-كۇئادراتغا ئۆتىۋاتقان يۆلۈنۈش بىلەن كۆرستىلدى. يېڭى ئەھدە ئەسلىدە گرېك تىلىدا يېزىلغان بولغاچقا، 2-كۇئادرات كونا ۋە يېڭى ئەھدىلەرنى ئۆز ئىچىگە ئالغانلىقىنى كۆرستىدۇ. ئاستىدىكىسى (3#) ئىنجىلنىڭ زامانىۋى تىل تەرجىمىسى (يەنى ئىنگلىزچە تەرجىمىسى). بۇنىڭ ئۈچۈن كونا ئەھدىنى ئەسلى ئىبرانىي تىلىدىن (1 دىن 3 كىچە) تەرجىمە قىلىپ ، يېڭى ئەھدىنى گرېك تىلىدىن تەرجىمە قىلىشىمىز كېرەك (2 دىن 3 كىچە). تەرجىمانلار ئىسىم ۋە ماۋزۇلارنى تەرجىمە قىلىش ياكى ئەسلى ئوقۇلىشى بويىچە ئېلىشنى يۇقىردا دىيىلگەندەك قارار قىلىشى كېرەك. ئۈستىدىكى رەسىمدىكى يېشىل كۆرسەتمىلەر تەرجىماننىڭ تاللىشىغا ئاساسەن تەرجىمە ياكى ئاھاڭداش ئوقۇلۇشنى كۆرستىۋاتقان بولىشى مۆمكىن

ئىنجىلنىڭ چىرىكلىك مەسىلىسىدىكى سېپتۇگىنت گۇۋاھچىسى

سېپتۇگىنت مىلادىدىن بۇرۇنقى 250-يىللار ئەتراپىدا ئىبرانىي تىلىدىن تەرجىمە قىلىنغان بولغاچقا ، بىز بۇ تەرجىمانلارنىڭ تەرجىمە قىلغان ئىبرانىي قوليازمىلىرىدا نېمىلەر بارلىغىنى كۆرەلەيمىز (ئەگەر گرېكچىنى ئىبرانىي تىلىغاقايتا تەرجىمە قىلساق). بۇ يازمىلارنىڭ ئاساسەن ئوخشاشلىقى ، كونا ئەھدە تىكىستىنىڭ مىلادىدىن ئىلگىرىكى 250-يىلدىن بۇيان ئاساسىي جەھەتتىن ئۆزگەرمىگەنلىكىنى كۆرسىتىپ بېرىدۇ. سېپتۇگىنت ئوتتۇرا شەرق ۋە ئوتتۇرا دېڭىزنىڭ ھەرقايسى جايلىرىدا نەچچە يۈز يىلدىن بۇيان يەھۇدىيلار ، خىرىستىيانلار ، ھەتتا مۇشرىكلارتەرىپىدىن ئوقۇلۇپ كېلىنگەن – ھەتتا بۈگۈنكى كۈندە ئوتتۇرا شەرقتىكى نۇرغۇن كىشىلەر ئۇنى يەنىلا ئىشلىتىپ كېلىۋاتىدۇ. ئەگەر بىرەيلەن (خىرىستىيانلار ، يەھۇدىيلار ياكى باشقىلار) كونا ئەھدىنى ئۆزگەرتىپ بۇزغان بولسا ، سېپتۇگىنت ئىبرانىيچە تېكىستكە ئوخشىمىغان بولاتتى. ئەمما ئۇلار ئاساسەن ئوخشاش

يەنە مەسىلەن ، مىسىرنىڭ ئىسكەندەرىيەدىكى بىرەيلەن سېپتۇگىنتنىڭ ئۆزىنى بۇزغان بولسا ، ئۇنداقتا ئىسكەندىرىيەدىكى سېپتۇگىنت قوليازمىنىڭ كۆپەيتىلگەن نۇسخىسى ئوتتۇرا شەرق ۋە ئوتتۇرا دېڭىزدىكى باشقا سېپتۇگىنت قوليازمىلىرىدىن پەرقلەنگەن بولاتتى. ئەمما ئۇلار ئوخشاش. دىمەك بۇ سانلىق مەلۇماتلار بىزگە كونا ئەھدىنىڭ بۇزۇلمىغانلىقىنى ھېچقانداق زىددىيەتسىز سۆزلەپ بېرىدۇ

تەرجىمىدىكى سېپتۇگىنت

سېپتۇگىنت يەنە زامانىۋى تەرجىمىلەرگە ياردەم بېرىش ئۈچۈن ئىشلىتىلىپ كەلدى. تەرجىمە ئۆلىمالىرى بۈگۈنگە قەدەر سېپتۇگىنتتىن پايدىلىنىپ ، كونا ئەھدىنىڭ بەزى قىيىن بۆلەكلىرىنى تەرجىمە قىلىشىغا ئىشلىتىۋاتىدۇ. گرېك تىلى ناھايىتى ئاسان چۈشەنگىلى بولىدىغان تىل ھەم ئىبرانىي تىلىدا تەس بولغان بەزى بۆلەكلىرىدە ،تەرجىمانلار سېپتۇگىنت تەرجىمانلىرىنىڭ 2250 يىل ئىلگىرى بۇ ئېنىقسىز بۆلەكلەرنى قانداق چۈشەنگەنلىگەنلىكىنى بىلەلەيدۇ

تەرجىمە / ئەسلى ئاھاڭ بىلەن ئوقۇش ۋە سېپتۇگىنتنى چۈشىنىش بىزگە «كرىست» ، «مەسىھ» ۋە «ماسىخ» ئاتالغۇلىرىنىڭ نەدىن كەلگەنلىكىنى چۈشىنىشىمىزگە ياردەم بېرىدۇ ، چۈنكى بۇ ئاتالغۇلار ئىيسا ئەل مەسىخ بىلەن مۇناسىۋەتلىك. ۋە بىز ئىنجىلنىڭ مەنىسىنى چۈشەنمەكچى بولساق، بۇ ئاتالغۇلارنىڭ مەنىسىنى چۈشىنىشىمىز كېرەك.  كېيىنكى ماقالىمىزدا بۇتوغۇرلۇق توختۇلىمىز